7 dấu hiệu nhận biết bạn đang bị thao túng tâm lý | Safe and Sound
Thao túng tâm lý là một hành vi lạm dụng tâm lý người khác và nhận biết dấu hiệu của nó là rất quan trọng để bảo vệ bản thân, cân bằng cảm xúc và tránh bị các rối loạn tâm lý. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá 7 dấu hiệu nhận biết bạn đang bị thao túng tâm lý dưới góc nhìn của chuyên gia tâm lý.
Phí Thuỳ Linh | Cử nhân Y tế Công cộng – Viện tâm lý và sức khoẻ tinh thần SnS
Trung tâm Nghiên cứu Sức khoẻ Cộng đồng và Phát triển
1. Hành vi gây hấn thụ động
Theo các chuyên gia tâm lý, khi có hành vi gây hấn thụ động, kẻ thao túng không thể hiện cảm xúc tiêu cực trực tiếp các vấn đề với người đó. Thay vào đó, họ tìm những cách gián tiếp để thể hiện sự tức giận của mình và làm suy yếu đối phương.
Ban đầu người thao túng tâm lý thường sẽ đồng ý với một dự án hoặc kế hoạch nào đó, sau đó họ bắt đầu tìm kiếm cách thể hiện bày tỏ gián tiếp để cho người kia biết rằng họ không thực sự muốn làm điều đó như: sử dụng sự hài hước, châm biếm, im lặng để đối xử với bạn,...
2. Bạo hành tâm lý
- Trên mạng xã hội: Thể hiện dưới hình thức lan truyền tin đồn xấu hoặc cố ý bôi nhọ đối phương. Hiện nay, tình trạng này đang rất phổ biến trong thời đại các công cụ truyền thông, mạng xã hội phát triển, do đó nếu không kiểm soát tốt các vấn đề bạo hành tâm lý qua mạng, nhiều hậu quả đau lòng sẽ xảy ra đối với nạn nhân như trầm cảm dẫn tới các suy nghĩ hoặc hành vi tự sát.
- Hình thức bắt nạt trí tuệ: Một số người thao túng tự cho mình là chuyên gia và áp đặt kiến thức của họ lên nạn nhân. Điều này khiến người khác cảm thấy không đủ thông tin và phải phụ thuộc vào họ. Các tình huống này thường xảy ra trong lĩnh vực tài chính hoặc bán hàng.
- Hình thức bắt nạt quan liêu: Sử dụng luật, thủ tục giấy tờ để áp đảo ai đó hoặc phá hoại mục tiêu của họ.
Ảnh 1: Bạo hành tâm lý
3. Bóp méo sự thật
Theo chuyên gia tâm lý, trong một số trường hợp, người thao túng sẽ chỉ đơn giản nói dối hoặc giả vờ không biết về một vấn đề nào đó.
Một hình thức bóp méo khá tinh vi hơn là châm ngòi, gây sự nghi ngờ chính bản thân nạn nhân. Từ đó khiến họ nghi ngờ, đặt câu hỏi về động cơ, khả năng, năng lực của bản thân chính mình, dẫn đến biểu hiện thiếu do dự và quyết đoán trong các quyết định của mình.
4. Sự tội lỗi và sự cảm thông
Những người dễ bị lôi kéo về mặt cảm xúc thường bị thao túng tâm lý từ lúc nào không hay. Người thao túng có xu hướng đóng vai nạn nhân hoặc nhắc lại về những ân huệ trong quá khứ, khơi dậy cảm giác đáp trả hoặc sự đồng cảm, cảm thông. Cuối cùng, họ có nhiều khả năng đạt được những gì họ muốn.
5. Sợ phớt lờ, im lặng
Ảnh 2: Sự phớt lờ, im lặng
Biểu hiện đơn giản nhất của kiểu thao túng tâm lý này là sự im lặng. Sự phớt lờ và im lặng chính là cách họ đang trừng phạt bạn.
Đối phương đang mong đợi lời khẳng định hay sự thân thiết trong khi họ lại cố tình phớt lờ từ chối điều đó. Điều này tạo ra sự mất cân bằng quyền lực khiến nạn nhân khao khát được quay lại sự gần gũi hay sự tán thành như trước.
6. So sánh với người khác
Người thao túng có xu hướng đi so sánh bạn với người khác. Đây là hình thức khiến nạn nhân cảm thấy không an toàn và tự ti khi bị so sánh. Họ thậm chí có thể tuyển dụng/ thay thế người khác để gây áp lực cho bạn về mặt cảm xúc hay khía cạnh nào khác.
7. Tạo sự thân thiết, gần gũi bất thường
Người có hành vi thao túng tâm lý có thể cố gắng ràng buộc với bạn thông qua mối quan hệ thân thiết. Tuy nhiên đây là một mối quan hệ phát triển khá nhanh, giả tạo và không bền vững. Họ khiến cho đối phương cảm giác gần gũi bằng lời khen ngợi và thể hiện tình cảm cuồng nhiệt như dội bom.
Khi nhận ra dấu hiệu này, quan trọng là tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý và xây dựng kế hoạch để đối phó. Chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về thao túng tâm lý và cung cấp cho bạn các công cụ và kỹ năng cần thiết để đối phó và bảo vệ bản thân.
