Các rối loạn tâm thần thực tổn thường gặp (phần 1) | Safe and Sound

Rối loạn tâm thần thực tổn liên quan trực tiếp đến những tổn thương não, mà nguyên nhân là bệnh của não (u não, viêm não, thoái hoá,...) hay những bệnh ngoài não (bệnh nội tiết, nhiễm trùng, rối loạn chuyển hoá,...) ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của não bộ. 

Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển

1. Đặc điểm rối loạn tâm thần thực tổn

Rối loạn tâm thần thực tổn là những rối loạn chức năng não liên quan trực tiếp tổn thương tại não. Rối loạn chức năng não là thứ phát sau tổn thương thực thể ngoài não. Rối loạn tâm thần thực tổn phát sinh và diễn biến phụ thuộc vào bệnh chính, bệnh cơ thể, phụ thuộc vào mức độ tổn thương nặng nhẹ và vị trí tổn thương não cục bộ hay lan toả.

Ảnh 1: Rối loạn tâm thần thực tổn liên quan trực tiếp tổn thương tại não

Những nét cơ bản của rối loạn tâm thần thực tổn, bao gồm: 

- Rối loạn chức năng hiểu biết (trí nhớ, trí tuệ)

- Rối loạn chức năng nhận biết (rối loạn ý thức và chú ý)

- Các hội chứng thuộc về tri giác (ảo giác), tư duy (hoang tưởng), cảm xúc (trầm cảm, hưng cảm, lo âu)

- Rối loạn hành vi và nhân cách.

Rối loạn tâm thần thực tổn thường là một vấn đề nghiêm trọng và đòi hỏi sự can thiệp tâm lý chuyên nghiệp với các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý. Nó có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi khía cạnh của cuộc sống, từ mối quan hệ cá nhân, công việc, đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

2. Các biểu hiện của rối loạn tâm thần thực tổn

Tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương và các giai đoạn phát triển của bệnh chính (tại não hoặc ngoài não), triệu chứng của rối loạn thường chia làm hai loại: cấp và muộn (hoặc kéo dài).

2.1. Rối loạn tâm thần thực tổn cấp

Rối loạn tâm thần thực tổn cấp thường được biểu hiện bằng các hội chứng tâm thần sau:

a, Các hội chứng rối loạn ý thức

Rối loạn tâm thần thực tổn cấp thường diễn ra với tình trạng rối loạn ý thức u ám, mê sảng, mê mộng, lú lẫn, hoàng hôn hoặc bán hôn mê, hôn mê. Người bệnh rối loạn các năng lực định hướng, hoạt động tâm thần bị chậm lại, ý thức bị trống rỗng, tri giác sự vật và hiện tượng xung quanh không rõ ràng, khó đầy đủ. Nét mặt thờ ơ, bàng quan, lờ đờ. Trong những trường hợp nặng, người bệnh mất khả năng phản ứng với môi trường xung quanh, giảm hoặc mất các phản xạ thần kinh, xuất hiện nhiều rối loạn thần kinh thực vật nội tạng trầm trọng.

b, Kích động giống động kinh

Thường trong trạng thái mù mờ ý thức người bệnh có kích động giống động kinh. Kích động mãnh liệt mang tính chất xung động, vùng bỏ chạy trốn người truy hại mình. Kèm theo người bệnh sợ hãi, la hét, vẻ mặt hoảng hốt lo âu. Trạng thái này diễn ra trong một thời gian ngắn rồi đột nhiên chấm dứt.

c, Rối loạn trí nhớ (hội chứng Korsakop nhất thời)

Rối loạn trí nhớ trong rối loạn tâm thần thực tổn thường xuất hiện sau chấn thương sọ não, biểu hiện rối loạn trí nhớ về những sự việc mới xảy ra (rối loạn trí nhớ gần) do ghi nhận kém và dẫn đến mất định hướng do quên, thay vào chỗ quên có thể có bịa chuyện. Rối loạn trí nhớ chỉ xuất hiện nhất thời và có khả năng hồi phục được. 

 

Ảnh 2: Rối loạn trí nhớ là một triệu chứng của rối loạn tâm thần thực tổn

d, Suy giảm nhận thức

Người bệnh khó tập trung chú ý, định hướng xung quanh không đầy đủ dẫn đến khó khăn để lĩnh hội kiến thức mới. Sự suy yếu về tư duy và năng lực phán đoán suy luận giảm sút nên khả năng tính toán học tập sút kém. Trong một số trường hợp người bệnh có sự suy thoái về tính kiềm chế cảm xúc, cảm xúc không ổn định hoặc kích thích giận dữ hoặc bàng quan vô cảm. Người bệnh không thể giải quyết những công việc trong cuộc sống hàng ngày của cá nhân.

2.2. Rối loạn tâm thần thực tổn muộn (hoặc kéo dài)

Khi có sự kết hợp với các hoàn cảnh bất lợi, một số bệnh cơ thể có thể trở nên mãn tính hoặc tuỳ theo mức độ phát triển của bệnh chính, hội chứng rối loạn ý thức được thay thế bằng các hội chứng quá độ diễn biến không có rối loạn ý thức. Trong những trường hợp như vậy gọi là rối loạn tâm thần thực tổn muộn hoặc kéo dài. Biểu hiện bằng các triệu chứng, hội chứng như ảo giác - hoang tưởng, trầm cảm - hoang tưởng, hưng cảm, lo âu và trong trạng thái cuối có hội chứng tâm thần thực tổn với sự biến đổi nhân cách đáng kể. 

a, Hội chứng ảo giác - hoang tưởng

Trong rối loạn tâm thần thực tổn kéo dài thường gặp, các hoang tưởng bị theo dõi, hoang tưởng liên hệ hoặc bị hại, kèm theo ảo giác và ảo tưởng lời nói. Trong một số trường hợp, trạng thái này có thể phát triển thành hiện tượng tâm thần tự động hoặc có thể mất đi khi thay đổi hoàn cảnh. Một số trường hợp khác có thể chuyển thành trạng thái vô cảm.

b, Hội chứng trầm cảm

Hội chứng trầm cảm trong rối loạn tâm thần thực tổn kéo dài mang tính chất không điển hình. Người bệnh trầm cảm kèm theo kích thích vật vã, lo âu, bối rối lặp đi lặp lại một vài lời, vài câu. Khi bệnh cơ bản nặng lên, trạng thái trầm cảm chuyển thành trầm cảm hoang tưởng.

Rối loạn tâm thần thực tổn là một tình trạng phức tạp và nghiêm trọng. Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang trải qua những triệu chứng này, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm lý. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người. Vậy Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào để vượt qua vấn đề này?

- Nhận diện và điều chỉnh nội tâm trước những khó khăn hiện tại của bạn

- Cùng bạn tìm ra giải pháp tối ưu để vượt qua

- Kích hoạt nguồn năng lượng tích cực bên trong của bạn

Để giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

 

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia tâm lý của Safe and Sound có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.

3. Đội ngũ chuyên gia Safe and Sound là ai?

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm lý sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm, lo âu, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

BẠN XỨNG ĐÁNG ĐƯỢC TỐT HƠN!

Tất cả có thể chỉ đang chờ bạn bước qua cánh cửa đầu tiên để kết nối với bác sỹ tâm lý. Vì bạn xứng đáng được hỗ trợ, hãy bắt đầu kết nối với bác sỹ tâm lý.