Rối loạn tình yêu ám ảnh, định nghĩa, biểu hiện và nguyên nhân | Safe and Sound

Rối loạn tình yêu ám ảnh là một rối loạn tâm lý được các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết thường xảy ra khi một người trải qua một sự tập trung mạnh mẽ và suốt ngày đêm để suy nghĩ về người mình yêu. Người mắc rối loạn tâm lý này có cảm giác cực kỳ hào hứng và bị ám ảnh bởi suy nghĩ, mong muốn và ước mơ về mối quan hệ với người đó.

Ngô Thị Sáng | Thạc sĩ Giáo dục học – Viện tâm lý và sức khoẻ tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khoẻ Cộng đồng và Phát triển

1. Thế nào là rối loạn tình yêu ám ảnh

Ảnh 1: Thế nào là rối loạn tình yêu ám ảnh

Rối loạn tình yêu ám ảnh, tên tiếng Anh là Obsessive Love Disorder, là một rối loạn tâm lý không được chẩn đoán là một rối loạn tâm lý chính thức theo các hệ thống phân loại tâm thần hiện tại như DSM-5 (Bộ tiêu chuẩn chẩn đoán và thống kê Tâm thần học) hay ICD-10 (Phân loại các rối loạn tâm thần và hành vi). Theo các chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm thần, thuật ngữ "Obsessive Love Disorder" thường được sử dụng một cách phi chuyên nghiệp để mô tả tình trạng tình yêu mù quáng, cực đoan và không lành mạnh.

Những người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh được các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết là có thể trở nên cực kỳ ám ảnh và mất kiểm soát với tình yêu của mình, đặt nhu cầu của mình lên hàng đầu và không để ý đến sự chấp nhận và sự tự trọng của đối tác.

2. Biểu hiện của rối loạn tình yêu ám ảnh

Theo các chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm thần, Các dấu hiệu của rối loạn tâm lý rối loạn tình yêu ám ảnh có thể bao gồm:

- Tư duy ám ảnh về đối tượng yêu: Người mắc rối loạn tâm lý này thường không thể ngừng nghĩ về đối tượng yêu, dành nhiều thời gian và năng lượng suy nghĩ về họ. Họ có thể có những ảo tưởng về tình yêu, tưởng tượng một tương lai hoàn hảo với đối tượng, và cho rằng chỉ có đối tượng đó mới có thể mang lại hạnh phúc cho cuộc sống của họ.

Ảnh 2: Người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh cho rằng chỉ có họ mới có thể mang lại hạnh phúc cho đối tượng yêu

- Kiểm soát: Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, người bị rối loạn tình yêu ám ảnh có xu hướng cảm thấy cần phải kiểm soát mọi khía cạnh trong mối quan hệ. Họ không thể chấp nhận sự thay đổi, sự độc lập của đối tác, hoặc sự không đồng ý từ phía đối tác. Họ có thể ghen tuông và áp đặt các quy tắc, hạn chế hoạt động của đối tác, và đòi hỏi sự quan tâm và thời gian của đối tác một cách cực đoan.

Ảnh 3: Người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh ghen tuông một cách cực đoạn

- Quan tâm cực đoan: Người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh có xu hướng dành nhiều thời gian và năng lượng để theo dõi, giám sát hoặc quan sát đối tác. Họ có thể sử dụng các phương tiện như theo dõi điện thoại, xem mọi hoạt động trên mạng xã hội của đối tác, hay thậm chí theo dõi địa điểm và hoạt động của đối tác một cách quá mức. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh có thể thực hiện các hành vi xâm phạm quyền riêng tư của đối tác hoặc gian lận để kiểm soát và giữ đối tác gần mình

- Không chấp nhận được việc chia tay: Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, người bị rối loạn tình yêu ám ảnh thường không thể chấp nhận ý tưởng đánh mất mối quan hệ hoặc không có đối tác ở gần. Họ có thể trở nên cực kỳ hoảng loạn, lo lắng hoặc trầm cảm khi bị từ chối hoặc chia tay. Đánh mất mối quan hệ có thể gây ra sự đau khổ và ảnh hưởng tiêu cực lớn đến tâm lý và cả cuộc sống hàng ngày của họ.

3. Nguyên nhân gây rối loạn tình yêu ám ảnh

Nguyên nhân chính gây ra rối loạn tình yêu ám ảnh vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm thần, có một số yếu tố có thể đóng vai trò trong phát triển của rối loạn tâm lý này. Dưới đây là một số yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành:

- Trạng thái tâm lý và kinh nghiệm cá nhân: Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết, một người mắc rối loạn tình yêu ám ảnh có thể đã trải qua những trạng thái tâm lý không ổn định hoặc bị tổn thương từ mối quan hệ trước đó. Có thể rằng những trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ đã tạo ra một mô hình sai lệch về tình yêu và quan hệ, dẫn đến sự xuất hiện của rối loạn tâm lý này.

Ảnh 4: Người mắc rối loạn tình yêu ám có thể đã trải qua những trạng thái tâm lý không ổn định trước đó

- Sự kích thích tại các vùng trên não: Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, các nghiên cứu cho thấy rằng việc yêu và sự tham gia vào mối quan hệ có thể kích thích các khu vực trong não liên quan đến sự ham muốn, hưng phấn và sự kết nối xã hội. Ở một số người, có thể xảy ra một quá trình tăng cường trong việc kích thích các khu vực này, dẫn đến sự ám ảnh và kiểm soát quá mức trong tình yêu.

- Rối loạn tâm lý khác: Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết, một số rối loạn tâm lý khác như tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc biểu đạt hay rối loạn sợ hãi xã hội có thể góp phần vào việc gây ra rối loạn tình yêu ám ảnh. Những rối loạn này có thể tác động đến quan điểm và cảm xúc của người bị ảnh hưởng đối với tình yêu và quan hệ.

- Yếu tố xã hội và môi trường: Một môi trường gia đình không ổn định, bạo lực, hoặc thiếu sự yêu thương và chăm sóc có thể góp phần vào việc hình thành rối loạn tâm lý này. Ngoài ra,  theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, các ảnh hưởng xã hội như môi trường văn hóa khuyến khích quan niệm mất cân bằng trong tình yêu cũng có thể tác động đến việc gây ra rối loạn tâm lý này.

Nên nhớ rằng rối loạn tình yêu ám ảnh không phải là một chẩn đoán rối loạn tâm lý chính thức và các yếu tố trên chỉ là những gợi ý về những yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của rối loạn tâm lý này. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, mỗi người có thể có những trường hợp và yếu tố cá nhân riêng trong việc hiểu và giải thích về nguyên nhân gây ra rối loạn tình yêu ám ảnh.

Cần chú ý rằng không phải bạn trẻ nào cũng có những nguyên nhân giống nhau hoặc tất cả các nguyên nhân trên và mức độ có thể biến đổi. Để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp, việc tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ tâm lý và chuyên gia tâm lý là quan trọng.

Những bạn trẻ cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu triệu chứng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ trầm cảm mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người.

Trị liệu tâm lý, chẳng hạn như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), có thể có hiệu quả trong việc kiểm soát những nỗi lo lắng, ám ảnh và sợ hãi. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý có thể giúp các bạn phát triển các chiến lược đối phó, nhận ra những kiểu suy nghĩ lệch lạc và hướng tới trạng thái tinh thần khỏe mạnh hơn.

Các phương pháp trị liệu tâm lý, đặc biệt là CBT (Cognitive Behavioral Therapy), đã chứng tỏ được hiệu quả trong việc kiểm soát những nỗi lo lắng, ám ảnh và sợ hãi. Phương pháp này tập trung vào việc thay đổi cách suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Thông qua hướng dẫn của một chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm lý, bạn sẽ học cách nhận biết và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực thành tích cực hơn, giúp cải thiện tâm trạng và tạo ra thái độ tích cực hơn trong cuộc sống hàng ngày.

Đề giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

4. Bác sỹ tâm lý Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào?

Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.