Cảm giác lo lắng kéo dài không rõ nguyên nhân là bệnh gì? Triệu chứng và cách điều trị | Safe and Sound
Lo lắng là một cảm xúc bình thường trong cuộc sống, giúp con người có sự cảnh giác và phản ứng nhanh trước những tình huống bất ngờ. Tuy nhiên, khi cảm giác lo lắng kéo dài không rõ nguyên nhân, đi kèm với những triệu chứng thể chất và ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân thì đó có thể là dấu hiệu của một rối loạn tâm thần tiềm ẩn. Theo các bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý, rối loạn lo âu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần và thể chất nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Nguyễn Hoàng Nguyên | Thạc sĩ. Bác sĩ - Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound
Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế
1. Cảm giác lo lắng kéo dài khác với lo lắng bình thường như thế nào?
Lo lắng là một cảm xúc tự nhiên của cơ thể trước những tình huống căng thẳng hoặc nguy hiểm. Khi đối diện với một kỳ thi quan trọng, một cuộc họp lớn hay một sự kiện bất ngờ, cảm xúc lo lắng có thể giúp tăng cường sự tập trung và chuẩn bị tốt hơn. Tuy nhiên theo bác sĩ tâm thần, khi cảm xúc lo lắng kéo dài, xuất hiện mà không có lý do cụ thể, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn lo âu.
Ảnh 1: Cảm xúc lo lắng sẽ giảm bớt khi tác nhân gây lo lắng không còn
Theo các bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý, sự khác biệt giữa lo lắng bình thường và rối loạn lo âu có thể được nhận biết qua các yếu tố sau:
- Mức độ nghiêm trọng: Lo lắng là cảm xúc bình thường thường ngắn hạn và giảm dần khi vấn đề được giải quyết. Trong khi đó, lo lắng kéo dài không rõ nguyên nhân có thể diễn ra trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm.
- Ảnh hưởng đến cuộc sống: Các chuyên gia tâm lý cho rằng lo lắng bình thường chỉ xuất hiện trong những tình huống cụ thể, còn rối loạn lo âu có thể khiến người bệnh cảm thấy lo sợ liên tục ngay cả khi không có lý do rõ ràng. Điều này ảnh hưởng đến giấc ngủ, công việc và các mối quan hệ xã hội.
- Triệu chứng thể chất: Theo bác sĩ tâm thần, những người bị rối loạn lo âu thường xuất hiện các triệu chứng đi kèm như tim đập nhanh, đau đầu, chóng mặt, khó thở, run rẩy và đổ mồ hôi.
Theo các chuyên gia tâm lý, lo lắng kéo dài không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe thể chất nếu không được kiểm soát kịp thời.
2. Các rối loạn tâm thần có triệu chứng lo lắng kéo dài
Cảm giác lo lắng kéo dài có thể liên quan đến nhiều rối loạn tâm thần khác nhau, nhưng phổ biến nhất là rối loạn lo âu. Đây là một nhóm bệnh lý có triệu chứng lo lắng quá mức và không kiểm soát được.
2.1. Rối loạn lo âu lan tỏa (Generalized Anxiety Disorder - GAD)
Rối loạn lo âu lan tỏa là một trong những dạng phổ biến nhất của rối loạn lo âu. Người mắc bệnh thường xuyên cảm thấy lo lắng quá mức về nhiều vấn đề trong cuộc sống, từ công việc, tài chính, sức khỏe đến các mối quan hệ. Các triệu chứng đi kèm thường bao gồm:
- Cảm giác căng thẳng, bồn chồn
- Mệt mỏi kéo dài dù không làm việc quá sức
- Khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc
- Đau đầu, căng cơ, rối loạn tiêu hóa do căng thẳng thần kinh
Theo các bác sĩ tâm thần, rối loạn lo âu lan tỏa có thể kéo dài hàng tháng đến hàng năm và nếu không được điều trị, tình trạng lo lắng có thể trở nên trầm trọng hơn.
Ảnh 2: Rối loạn lo âu lan tỏa là một rối loạn tâm thần phổ biến
2.2. Rối loạn hoảng sợ (Panic Disorder)
Theo các bác sĩ tâm thần, đây là một dạng rối loạn lo âu với các cơn hoảng loạn xuất hiện đột ngột, khiến người bệnh cảm thấy sợ hãi dữ dội, tim đập nhanh, khó thở, chóng mặt và cảm giác mất kiểm soát. Cơn hoảng loạn thường kéo dài trong vài phút nhưng có thể để lại dư chấn kéo dài nhiều giờ sau đó.
2.3. Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obsessive-Compulsive Disorder - OCD)
Người mắc rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường có những suy nghĩ lo âu liên tục về một vấn đề nào đó (ví dụ như sợ vi khuẩn, sợ mất kiểm soát) và buộc phải thực hiện các hành vi cưỡng chế để giảm lo lắng (rửa tay nhiều lần, kiểm tra khóa cửa liên tục).
2.4. Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD)
Bác sĩ tâm thần cho biết, những người từng trải qua sự kiện chấn thương tâm lý như tai nạn, mất người thân, bị bạo hành có thể mắc PTSD. Theo các chuyên gia tâm lý, triệu chứng PTSD bao gồm hồi tưởng ký ức đau buồn, gặp ác mộng và tránh né những tình huống gợi nhớ đến sự kiện đó.
3. Cách điều trị rối loạn lo âu bằng hóa dược và trị liệu
Rối loạn lo âu có thể được kiểm soát bằng phương pháp điều trị phù hợp. Theo các bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý, phương pháp điều trị phổ biến bao gồm sử dụng thuốc và trị liệu tâm lý.
3.1. Điều trị bằng thuốc
Một số nhóm thuốc được bác sĩ tâm thần chỉ định để điều trị rối loạn lo âu bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm (SSRI, SNRI): Đây là nhóm thuốc thường được sử dụng để điều trị rối loạn lo âu kéo dài. Chúng giúp điều chỉnh serotonin trong não, từ đó làm giảm mức độ lo lắng.
- Thuốc an thần (benzodiazepine): Loại thuốc này có tác dụng nhanh trong việc giảm lo lắng, nhưng có nguy cơ gây nghiện nếu sử dụng trong thời gian dài. Vì vậy, thuốc này thường chỉ được bác sĩ tâm thần kê đơn trong các trường hợp cần kiểm soát triệu chứng khẩn cấp.
- Thuốc beta-blockers: Được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng thể chất của lo âu như tim đập nhanh, run rẩy.
Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, các bác sĩ tâm thần cũng khuyên bệnh nhân tìm đến các chuyên gia tâm lý để thực hiện các phương pháp trị liệu tâm lý khác.
Ảnh 3: Thuốc kết hợp trị liệu tâm lý giúp cải thiện tình trạng bệnh nhân
3.2. Trị liệu tâm lý
Trị liệu tâm lý là một phương pháp quan trọng trong điều trị rối loạn lo âu. Theo các chuyên gia tâm lý, một số phương pháp hiệu quả bao gồm:
- Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT): Giúp bệnh nhân nhận diện và điều chỉnh suy nghĩ tiêu cực gây lo lắng.
- Kỹ thuật thư giãn và thiền định: Hỗ trợ cảm xúc ổn định và giảm căng thẳng.
- Liệu pháp phơi nhiễm: Áp dụng cho những người có nỗi sợ cụ thể, giúp họ đối diện và kiểm soát sự lo lắng.
Việc kết hợp cả thuốc và trị liệu có thể giúp người bệnh kiểm soát rối loạn lo âu hiệu quả hơn.
4. Safe and Sound hỗ trợ người mắc rối loạn lo âu như thế nào?
Với sự phối hợp giữa Bác sĩ tâm thần - Chuyên gia tâm lý và ứng dụng Công nghệ trong chăm sóc sức khỏe tinh thần, dịch vụ tư vấn/tham vấn Safe and Sound tự hào tiên phong hỗ trợ bạn “Tự phát hiện sớm - Sơ cứu cảm xúc tức thời - Hỗ trợ đồng hành dài hạn”
Nếu bạn nghi ngờ mình gặp vấn đề tâm lý, hoặc muốn biết thêm thông tin về dịch vụ tham vấn - tư vấn tâm lý, bạn có thể liên hệ tới HOTLINE 0964 778 911 (Điện thoại/Zalo, 24/7) để được giải đáp và hỗ trợ trong thời gian sớm nhất!
CÁCH THỨC ĐẶT LỊCH HẸN tham vấn/tư vấn trực tuyến hoặc trực tiếp với chuyên gia
- Tại Fanpage Bác sĩ tâm lý SNS
- Hoặc tải và đặt lịch tham vấn trên ứng dụng Safe and Sound để quản lý và theo dõi lịch mọi lúc, mọi nơi
Safe and Sound thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT)
Bài đọc thêm:
- Rối loạn lo âu khi nào cần đi khám?
- Kỹ thuật thở 4-7-8 giảm căng thẳng và rối loạn lo âu như thế nào?
