Kiệt sức do căng thẳng là gì? Dấu hiệu nhận biết kiệt sức ở bản thân và người khác | Safe and Sound

Căng thẳng ngắn hạn và được kiểm soát có thể giúp gia tăng sự tỉnh táo và tập trung. Nhưng các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, nếu không được kiểm soát, căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến kiệt sức, kiệt sức hoàn toàn về thể chất, tinh thần và cảm xúc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ bàn về nguyên nhân và các dấu hiệu nhận biết tình trạng kiệt sức ở bản thân và những người xung quanh.

Ngô Thị Sáng | Thạc sĩ Giáo dục học – Viện tâm lý và sức khoẻ tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khoẻ Cộng đồng và Phát triển

1. Kiệt sức là gì và nguyên nhân nào gây ra?

Ảnh 1: Kiệt sức là gì?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận kiệt sức là một “hiện tượng nghề nghiệp”. Đó là một hội chứng nhưng không phải là một tình trạng y tế chính thức. Về cơ bản, kiệt sức là kết quả của tình trạng căng thẳn mãn tính tại nơi làm việc. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, theo WHO, kiệt sức được đặc trưng bởi ba triệu chứng: 

Ảnh 2: Cảm giác mệt mỏi, uể oải, kiệt quệ năng lượng

- Cảm giác mệt mỏi, uể oải, kiệt quệ năng lượng trong công việc

- Sợ hãi, thù ghét với công việc hiện tại; hoài nghi với khả năng của bản thân

- Giảm hiệu suất làm việc một cách đáng kể

Kiệt sức là trạng thái cạn kiệt về mặt cảm xúc và thể chất. Bạn có thể cảm thấy kiệt sức, bất lực và bị cô lập. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, bạn có thể bị kiệt sức do bất kỳ căng thẳng kéo dài nào như:

- Làm một công việc căng thẳng

- Làm việc quá nhiều mà không có đủ thời gian nghỉ ngơi để thư giãn 

- Thiếu hệ thống hỗ trợ trong thời gian căng thẳng 

- Không kiểm soát được công việc của mình 

- Có quá nhiều trách nhiệm mà không có đủ sự hỗ trợ 

Lối sống và công việc có thể góp phần gây ra tình trạng kiệt sức cũng như các đặc điểm tính cách. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, thông thường, những người đạt thành tích cao có thể có nguy cơ bị kiệt sức cao hơn. Một nghiên cứu kéo dài 5 năm ở Anh cho thấy 20% lãnh đoạ xuất sắc của các doanh nghiệp Anh gặp phải tình trạng kiệt sức. Thông thường, những người có thành tích cao tìm đến việc trị liệu với các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý vì áp lực phải đứng đầu và nguy cơ kiệt sức cao hơn.

Nếu bạn rơi vào tình trạng này cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu các ảnh hưởng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ tổn thương mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người. Lộ trình của Safe and Sound bao gồm:

 

2. Kiệt sức khác căng thẳng

Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, mặc dù kiệt sức thường là do căng thẳng mãn tính và lâu dài, nhưng kiệt sức và căng thẳng là khác nhau. Căng thẳng thường khiến bạn cảm thấy như có quá nhiều thứ đang diễn ra, quá nhiều áp lực và yêu cầu đối với bạn quá cao. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, căng thẳng thường ngắn hơn, trong khi tình trạng kiệt sức có thể diễn ra trong thời gian dài hơn và chiếm lấy cuộc sống của bạn. Kiệt sức là do căng thẳng kéo dài và không được điều trị.

3. Nhận biết dấu hiệu kiệt sức ở bản thân và người khác

Ảnh 3: Dấu hiệu của kiệt sức

Sự kiệt sức và căng thẳng đang ở mức cao nhất mọi thời đại, với “Khảo sát về Sức khỏe và Công việc năm 2021” của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ cho thấy gần 3/5 nhân viên cho biết họ bị căng thẳng liên quan đến công việc. Một con số đáng kinh ngạc là 32% cho biết họ kiệt sức về mặt cảm xúc và 44% cho biết họ mệt mỏi về thể chất, tăng 38% kể từ năm 2019. 

Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý  cho rằng hiểu mức độ căng thẳng ảnh hưởng đến sức khoẻ thể chất và học cách nhận biết các dấu hiệu kiệt sức là rất quan trọng. Căng thẳng không được kiểm soát không chỉ ảnh hưởng đến bạn mà còn có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ của bạn với đối tác, bạn bè và gia đình. 

Bạn có thể chia dấu hiệu kiệt sức thành các triệu chứng về thể chất, cảm xúc và tinh thần. Nhận biết tình trạng kiệt sức là bước đầu tiên để tìm kiếm sự giúp đỡ và quay trở lại con đường hướng tới sức khỏe tinh thần và hạnh phúc tốt hơn. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, các dấu hiệu kiệt sức bao gồm:

- Dấu hiệu thể chất của sự kiệt sức: 

+ Bệnh tật thường xuyên hơn và khả năng miễn dịch thấp hơn 

+ Mệt mỏi, uể oải

+ Đau đầu thường xuyên 

+ Mất cân bằng trong ăn hoặc ngủ

+ Khó chịu, tức giận hoặc buồn bã 

- Các triệu chứng về cảm xúc và tinh thần của tình trạng kiệt sức: 

+ Tự nghi ngờ 

+ Sự hoài nghi về khả năng của bản thân trong công việc

+ Cảm giác tuyệt vọng hoặc cảm giác thất bại 

+ Cảm thấy cô đơn 

+ Thiếu động lực làm việc

Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý nhấn mạnh rằng, điều quan trọng nữa để nhận biết tình trạng bị kiệt sức là phải chú ý đến các cơ chế đối phó không lành mạnh. Điều này có thể bao gồm việc cô lập bản thân khỏi những người khác và tìm đến đồ ăn, rượu hoặc ma túy để vượt qua nó. Một người nào đó đang bị kiệt sức tại nơi làm việc có thể bắt đầu trốn tránh công việc hoàn toàn hoặc trút nỗi thất vọng lên những người xung quanh. 

Để giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

4. Đội ngũ chuyên gia Safe and Sound có thể giúp đỡ gì cho bạn?

Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.

  

Xem thêm:

Những điều cần biết về kiệt sức nghề nghiệp

5 cách chăm sóc bản thân, phục hồi sau kiệt sức do căng thẳng