9 dấu hiệu nhận biết bệnh tâm thần nhẹ bạn cần lưu ý | Safe and Sound
Sức khoẻ tâm thần là một phần quan trọng của cuộc sống và cần được chú ý đặc biệt không kém so với sức khoẻ thể chất. Việc nhận biết và hiểu về các dấu hiệu của bệnh tâm thần nhẹ có thể giúp bạn chủ động trong việc chăm sóc và cải thiện sức khoẻ tâm thần. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về 9 dấu hiệu tâm thần nhẹ và tầm quan trọng của bác sỹ tâm thần trong việc chăm sóc sức khoẻ tâm thần.
Phí Thuỳ Linh | Cử nhân Y tế Công cộng – Viện tâm lý và sức khoẻ tinh thần SnS
Trung tâm Nghiên cứu Sức khoẻ Cộng đồng và Phát triển
1. Dấu hiệu bị tâm thần nhẹ
1.1. Lo âu
Nếu lo lắng xuất hiện thường xuyên, mỗi ngày, , lo lắng quá mức về nhiều vấn đề, kể cả những vấn đề nhỏ nhặt, lo lắng không kết thúc dù yếu tố gây lo đã được giải quyết, ảnh hưởng đến cuộc sống có thể là triệu chứng bệnh tâm thần nhẹ. Các triệu chứng cơ thể khác thường đi kèm trong lo âu có thể bao gồm hồi hộp, tim đập nhanh, khó thở, thở hụt hơi,...
1.2. Buồn bã, chán nản hoặc mất hứng thú
Ảnh 1: Mất hứng thú là một dấu hiệu của bệnh tâm thần nhẹ
Dấu hiệu bị tâm thần nhẹ có thể tương tự với trầm cảm như:
- Buồn bã, rầu, xuống tinh thần, phiền não trong lòng mà không rõ lý do, trong nhiều tuần
- Cảm thấy tuyệt vọng, vô vọng
- Mất động lực, mất hứng thú với một sở thích nào đó trước đây
- Chán nản, không cảm thấy vui vẻ hay hào hứng với mọi thứ
- Có lúc hay rơm rớm nước mắt (dễ xúc động), dễ khóc
1.3. Cảm xúc dễ bộc phát
Những thay đổi tâm trạng đột ngột và tiêu cực như “tính tình sớm nắng, chiều mưa”, thay đổi cảm xúc, tính tình thường xuyên, lúc thì vui vẻ, hoạt bát lúc lại buồn phiền, ủ rủ, ít nói là triệu chứng tâm thần nhẹ trong giai đoạn đầu và sẽ tiến triển mạnh.
1.4. Mất ngủ hoặc ngủ nhiều
Ảnh 2: Mất ngủ hoặc ngủ nhiều là dấu hiệu tâm thần nhẹ
Những thay đổi trong thói quen lâu dài như mất ngủ hoặc ngủ nhiều có thể là triệu chứng bệnh tâm thần nhẹ. Mât ngủ gồm 3 loại: mất ngủ đầu hôm, mất ngủ giữa hôm và mất ngủ cuối hôm. Mất ngủ đầu hôm tức là khó vào giấc ngủ, từ khi lên giường đến khi vào giấc phải mất hơn 30 phút. Mất ngủ giữa hôm là tình trạng giấc ngủ không sâu, chập chờn trong đêm, thường xuyên thức dậy trong đêm mà không có lý do. Mất ngủ cuối hôm là tình trạng dậy sớm hơn giờ mong muốn thức dậy
Ngược lại, Ngủ nhiều là tình trạng giấc ngủ kéo dài về đêm, khó duy trì trạng thái tỉnh táo vào ban ngày mặc dù đã ngủ đủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm hoặc thường xuyên phải có các giấc ngủ ban ngày không mong muốn.
Ngủ quá nhiều hoặc quá ít bất thường đều cho thấy bản thân đang bị rối loạn cảm xúc hoặc rối loạn giấc ngủ.
1.5. Tăng hoặc giảm cân bất thường
Giảm cân đáng kể khi không ăn kiêng hoặc tăng cân với sự thay đổi hơn 5% trọng lượng cơ thể trong một tháng là tình trạng tăng hoặc giảm cân bất thường.
1.6. Ít nói hoặc cô lập bản thân
Việc co mình lại như muốn “trốn cả thế giới”, tự nhốt mình trong thế giới riêng, ít nói, ít tiếp xúc với mọi người xung quanh có thể là cách đối phó của người bình thường. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài nhiều hơn 2 tuần thì có thể đây là triệu chứng tâm thần nhẹ.
Đặc biệt những người hướng ngoại hoạt bát, có thể họ đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần cần giúp đỡ và can thiệp sớm vì nguy cơ cao họ sẽ thực hiện những hành vi tổn thương cho bản thân, thậm chí tự sát.
1.7. Lạm dụng chất gây nghiện
Những người đang có triệu chứng tâm thần nhẹ, họ có thể bắt đầu tìm đến các chất gây nghiện (như rượu bia, bóng cười,...) để tạm thời quên đi những buồn đau, thất vọng, buồn rầu, do các chất gây nghiện, chất kích thích có tác động lên vùng khen thưởng (reward) trên não bộ của người dùng trong thời gian ngắn. Hơn nữa, việc lạm dụng các chất gây nghiện cũng có thể góp phần khiến sức khoẻ tâm thần nghiêm trọng hơn, gây ra những tổn thương não bộ về lâu dài, do đó ảnh hưởng chất lượng cuộc sống của người bệnh.
1.8. Cảm thấy tội lỗi hoặc vô dụng
Người có dấu hiệu bị tâm thần nhẹ thường những suy nghĩ vẩn vơ này trong đầu như: tôi là kẻ thất bại, tất cả là lỗi của tôi, tôi vô dụng,... Đây đều cho thấy họ có triệu chứng bệnh tâm thần nhẹ như trầm cảm.
1.9. Thay đổi hành vi
Ảnh 3: Thay đổi hành vi là một dấu hiệu nhỏ của bệnh tâm thần nhẹ
Rối loạn tâm thần nhẹ có thể bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của con người. Một số hành vi bất thường như nói chuyện 1 mình, cười 1 mình không rõ lý do, nói những chuyện khó hiểu,...Những thay đổi liên tục và đáng kể có thể là dấu hiệu cho thấy các triệu chứng tâm thần nhẹ.
2. Sức khoẻ tâm thần và vai trò của bác sỹ tâm thần
Khi bạn gặp phải những dấu hiệu bị tâm thần nhẹ này, việc quan tâm đến sức khoẻ tâm thần là cực kỳ quan trọng. Bác sỹ tâm thần là những chuyên gia có kiến thức chuyên sâu về sức khoẻ tâm thần và có thể cung cấp sự hỗ trợ, chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Bác sỹ tâm thần còn có thể giúp bạn đánh giá tình trạng tâm thần của mình, đưa ra các phương pháp tự chăm sóc và tư vấn về việc quản lý cảm xúc. Họ có thể đề xuất các phương pháp điều trị như tâm lý trị liệu, sử dụng thuốc hoặc kết hợp cả hai để cải thiện sức khoẻ tâm thần tốt nhất cho bạn.
Cần chú ý rằng không phải ai cũng trải qua tất cả các triệu chứng này và mức độ của các vấn đề tâm thần nhẹ là khác nhau. Để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp, việc tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ tâm lý và chuyên gia tâm lý là quan trọng.
Người có dấu hiệu bệnh tâm thần nhẹ cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu triệu chứng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ trầm cảm mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người.
3. Bác sỹ tâm lý Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào?
Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.
Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…
- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý
- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả
- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững
Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:
- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.
- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.
- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.
