Nhận biết dấu hiệu rối loạn lo âu xã hội như bác sĩ tâm lý | Safe and Sound

Theo các bác sĩ, chuyên gia tâm lý thì rối loạn lo âu xã hội được đặc trưng bởi sự sợ hãi hoặc lo lắng về một hoặc nhiều tình huống xã hội trong đó cá nhân phải đối diện với việc tương tác với người khác. Bên cạnh đó, để có thể đưa ra kết luận ai đó đang gặp phải rối loạn lo âu xã hội thì sẽ cần các tiêu chí chẩn đoán khác. Hãy cùng bác sĩ tâm lý SnS tìm hiểu những tiêu chuẩn chẩn đoán của rối loạn lo âu xã hội nhé.

Nguyễn Hoàng Nguyên | Thạc sĩ. Bác sĩ – Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển

1. Rối loạn lo âu xã hội được bác sĩ tâm lý chẩn đoán dựa trên các tiêu chí nào?

Bác sĩ tâm lý sẽ dựa trên Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần do Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ phát hành để kết luận một ai đó đang gặp phải rối loạn lo âu xã hội. Dấu hiệu đặc trưng của rối loạn lo âu xã hội là sự sợ hãi hoặc lo lắng về một hoặc nhiều tình huống xã hội trong đó cá nhân phải đối mặt với việc tương tác với người khác. Các kiểu tương tác xã hội mà cá nhân phải đối diện là trò chuyện hoặc gặp gỡ những người không quen biết, bị quan sát trong các buổi liên hoan nhậu nhẹt hay phải phát biểu hoặc biểu diễn văn nghệ trước mặt người khác.

Những người mắc rối loạn lo âu xã hội sẽ luôn lo sợ rằng các hành động của bản thân có chiều hướng bị đánh giá tiêu cực, có thể bị sỉ nhục hoặc xấu hổ. Từ đó, dẫn đến việc những người này sẽ từ chối hoặc xúc phạm những người khác. Theo bác sĩ tâm lý, hầu hết tình huống xã hội đều gây ra những sự sợ hãi và lo lắng cho người mắc phải rối loạn này. Một biểu hiện của việc thích nghi với rối loạn lo âu xã hội là việc né tránh các tình huống xã hội sẽ xảy ra hoặc chịu đựng nó với nỗi sợ hãi hoặc lo lắng dữ dội.

Ảnh 1: Đứng trước đám đông là một thử thách với những người rối loạn lo âu xã hội

Sự sợ hãi hoặc lo lắng quá mức thường không tương ứng với mối đe dọa thực tế do tình hình xã hội hoặc bối cảnh văn hóa xã hội gây ra. Thời gian để bác sĩ có thể chẩn đoán rối loạn lo âu xã hội là các triệu chứng phải diễn ra từ 6 tháng trở lên đồng thời sự sợ hãi, lo lắng gây ra đau khổ và suy giảm đáng kể các hoạt động giao tiếp xã hội, nghề nghiệp hoặc các hoạt động trong những lĩnh vực quan trọng khác.

Người bị rối loạn lo âu xã hội cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý để quản lý và giảm thiểu triệu chứng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ rối loạn lo âu mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, bác sĩ tâm lý, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ xây dựng một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người.

2. Bác sĩ tâm lý cần phải chẩn đoán phân biệt rối loạn lo âu xã hội với các rối loạn tâm thần khác

Một trong những cảm xúc dễ bị nhầm lẫn với rối loạn lo âu xã hội chính là sự e thẹn, nhút nhát. Đây là một đặc điểm tính cách phổ biến và nó không được coi là bệnh lý. Tuy nhiên, nếu sự nhút nhát ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động xã hội hay nghề nghiệp thì cũng coi chừng nha!

Một rối loạn tâm thần cần phải được phân biệt với rối loạn lo âu xã hội là ám sợ khoảng trống. Một người có ám sợ khoảng trống thường sợ hãi và né tránh các tình huống phải giao tiếp chỗ đông người như siêu thị, rạp chiếu phim,… bởi vì họ lo lắng rằng việc thoát khỏi đó có thể khó khăn hoặc họ khó tìm thấy sự giúp đỡ khi rơi vào các tình huống gây hoảng loạn hay bất lực này. Trong khi đó, những người gặp rối loạn lo âu xã hội lại sợ về việc bị phán xét hơn là sợ không gian.

Ảnh 2: Ám sợ khoảng trống có thể bị nhầm lẫn với rối loạn lo âu xã hội

Bác sĩ tâm lý cũng cần phân biệt rối loạn lo âu lan tỏa với rối loạn lo âu xã hội. Lo lắng khi ở trong cộng đồng là điều phổ biến trong rối loạn lo âu lan tỏa, nhưng trọng tâm của vấn đề nằm ở bản chất của các mối quan hệ đang diễn ra thay vì nỗi sợ bị đánh giá tiêu cực. Thường thì những người rối loạn lo âu lan tỏa hay lo lắng quá mức về việc thể hiện mình trong xã hội còn những người bị rối loạn lo âu xã hội lại thường lo lắng tập trung vào biểu hiện và đánh giá của những người khác.

Để có thể chẩn đoán được rối loạn lo âu xã hội, các bác sĩ tâm lý sẽ cần thời gian để quan sát đồng thời loại bỏ các chẩn đoán có thể gây nhầm lẫn từ đó đưa ra các kỹ thuật trị liệu phù hợp với từng đối tượng.

3. Bác sỹ tâm lý Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào?

Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.