Bệnh rối loạn lo âu: Nguyên nhân và biểu hiện | Safe and Sound

Rối loạn lo âu là hội chứng tâm lý thường gặp ở cả trẻ em và người trưởng thành. Bác sĩ tâm lý khuyến cáo, bệnh lý này ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống, sức khoẻ thể chất và tinh thần. Vậy nguyên nhân gây rối loạn lo âu là gì?

Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển

1. Nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn lo âu

Bệnh rối loạn lo âu là vấn đề tâm lý phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, các bác sĩ tâm lý vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh rối loạn lo âu. Thông qua các nghiên cứu, bác sĩ tâm lý nhận thấy, một số yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh rối loạn lo âu gồm:

1.1. Di truyền

Di truyền được xem là yếu tố có liên quan đến bệnh sinh của bệnh rối loạn lo âu và các bệnh rối loạn tâm lý khác. Các nghiên cứu của bác sĩ tâm lý đều cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh rối loạn lo âu tăng lên nếu người thân cận huyết có tiền sử bị bệnh rối loạn lo âu và mắc các vấn đề tâm lý khác.

Ảnh 1: Di truyền

Mặc dù chưa tìm hiểu được vai trò của gen trong sự hình thành bệnh rối loạn lo âu. Tuy nhiên các bác sĩ tâm lý cho biết, gen quy định thể chất, tâm lý và tính cách của một cá thể. Chính vì vậy, trẻ nhỏ được sinh ra bởi bố, mẹ bị bệnh rối loạn lo âu có nguy cơ mắc hội chứng này cao hơn so với bình thường.

1.2. Stress kéo dài

Theo bác sĩ tâm lý, căng thẳng kéo dài là một trong những yếu tố làm gia tăng nguy cơ bị bệnh rối loạn lo âu. Khi căng thẳng xảy ra trong thời gian dài, tâm lý của người bệnh trở nên nhạy cảm hơn với những vấn đề trong cuộc sống. Theo thời gian, căng thẳng khiến bệnh nhân hình thành nỗi sợ, lo lắng mơ hồ và kéo dài về mọi khía cạnh trong cuộc sống dẫn đến tình trạng bệnh nhân rơi vào rối loạn lo âu lan tỏa.

1.3. Lạm dụng rượu, chất kích thích

Sự lo âu quá mức, căng thẳng kéo dài và ám ảnh sợ khiến người bệnh có xu hướng sử dụng rượu và chất kích thích để giải phóng nỗi lo, mang lại cảm giác hưng phấn và thoải mái. Tuy nhiên trong một số trường hợp, lạm dụng chất kích thích và rượu chính là nguyên nhân gia tăng sự lo lắng.

Ảnh 2: Lạm dụng rượu bia và chất kích thích

Các nghiên cứu của bác sĩ tâm lý đã chỉ ra rằng, nicotin, cồn và caffeine tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương. Về lâu dài, các chất này có thể làm tăng sự lo lắng, căng thẳng và gây ra tâm lý lo sợ, hoảng loạn quá mức dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa.

1.4. Các nguyên nhân khác

Bệnh rối loạn lo âu cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như:

• Sang chấn tâm lý: Bác sĩ tâm lý cho biết, những người trải qua các chấn thương tâm lý nghiêm trọng chẳng hạn như tai nạn giao thông, chiến tranh,... nếu không vượt qua được dễ xuất hiện các triệu chứng căng thẳng, lo âu quá mức, dần tiến tới thành bệnh nếu không được can thiệp kịp thời.
• Các bệnh lý: Nếu người bệnh mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, huyết áp, tiểu đường,... làm gia tăng nguy cơ bị bệnh rối loạn lo âu, căng thẳng.

2. Triệu chứng của rối loạn lo âu

Theo bác sĩ tâm lý, bệnh rối loạn lo âu là một dạng rối loạn tâm lý khá phổ biến và có triệu chứng rất đa dạng. Trong đó, sự lo lắng quá mức và không cần thiết chính là đặc điểm nổi bật của hội chứng này.

Một số biểu hiện của rối loạn lo âu thường gặp ở bệnh nhân gồm:

- Thường xuyên có sự lo lắng về nhiều vấn đề mặc dù nó không ẩn chứa quá nhiều nguy hiểm hay thậm chí là không hề nguy hiểm, nỗi lo lắng ám ảnh hoàn toàn do bản thân người bệnh suy nghĩ quá mức.

- Nỗi lo lắng xuất hiện thường xuyên và ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức, hành vi và cuộc sống của người bệnh.

- Mất niềm tin vào cuộc sống, luôn có sự nghi ngờ đối với mọi vấn đề. Thường có xu hướng né tránh giao tiếp xã hội, ngại đến nơi đông người.

- Luôn có cảm giác bồn chồn, đứng ngồi không yên.

- Đứng trước một sự kiện, vấn đề nào khiến họ lo lắng thường có xu hướng sợ hãi, đổ mồ hôi, chân tay run rẩy.

Ảnh 3: Sự lo lắng quá mức và kéo dài

- Khó tập trung vào một vấn đề do tưởng tượng đến những nguy hiểm có thể xuất hiện.

- Dễ bị giật mình hoảng hốt.

- Cảm giác ớn lạnh trên toàn thân.

- Luôn có cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng do căng thẳng quá mức.

- Nỗi sợ hãi xuất hiện một cách vô lý.

- Rối loạn giấc ngủ, ngủ không ngon, hay giật mình thức giữa đêm do gặp ác mộng.

Cần chú ý rằng không phải ai cũng có những nguyên nhân giống nhau hoặc tất cả các nguyên nhân trên và mức độ có thể biến đổi. Để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp, việc tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ tâm lý và chuyên gia tâm lý là quan trọng.

Những người có rối loạn lo âu cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu triệu chứng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ trầm cảm mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người.

Trị liệu tâm lý, chẳng hạn như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), có thể có hiệu quả trong việc kiểm soát những nỗi lo lắng, ám ảnh và sợ hãi. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý có thể giúp các bạn phát triển các chiến lược đối phó, nhận ra những kiểu suy nghĩ lệch lạc và hướng tới trạng thái tinh thần khỏe mạnh hơn. Các phương pháp trị liệu tâm lý, đặc biệt là CBT (Cognitive Behavioral Therapy), đã chứng tỏ được hiệu quả trong việc kiểm soát những nỗi lo lắng, ám ảnh và sợ hãi. Phương pháp này tập trung vào việc thay đổi cách suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Thông qua hướng dẫn của một chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm lý, bạn sẽ học cách nhận biết và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực thành tích cực hơn, giúp cải thiện tâm trạng và tạo ra thái độ tích cực hơn trong cuộc sống hàng ngày.

Để giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

3. Bác sỹ tâm lý Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào?

Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.

Xem thêm:

• Rối loạn lo âu là gì?
• Các loại rối loạn lo âu thường gặp